Περιήγηση στην Αρκαδία

ΜΙΑ ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΡΚΑΔΙΑ

Της Αφροδίτης Δημοπούλου

Ένας τόπος  που πλημμυρίζει από ιστορία. Οι επισκέπτες όχι μόνο θα ανακαλύψουν τα αποτυπώματα της ιστορίας αυτού του τόπου αλλά θα παρασυρθούν και από τα μαγευτικά τοπία , τους ποικίλους προορισμούς που μπορούν να εξερευνήσουν , τα τοπικά προϊόντα , τη φιλοξενία και την ζεστασιά των κατοίκων καθώς και τις δραστηριότητες στις οποίες μπορούν να πάρουν μέρος.

Πρωτεύουσα του νομού η Τρίπολη. Μια πόλη φημισμένη για την ιστορία της. Ηρωικές μάχες και ξακουστοί ήρωες με εξέχουσα μορφή τον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη. (Λίγα χιλιόμετρα έξω από την Τρίπολη θα συναντήσετε το Λιμποβίσι , το σπίτι του ξακουστού ήρωα ).Στην Τρίπολη ,οι κάτοικοι θα σας προσφέρουν «Τίποτα». Μην βιαστείτε να κρίνετε τους κατοίκους ως αφιλόξενους. Το «Τίποτα» είναι το όνομα του περίφημου ντόπιου διάφανου λικέρ με άρωμα πικραμύγδαλο , καραμέλα και εσπεριδοειδή. Αν όμως αγαπάτε το καλό κρασί σίγουρα δεν θα παραλείψετε να γευτείτε την ποικιλλία μοσχοφίλερου από τα αμπέλια της Μαντινείας. Μην παραλείψετε και μία στάση στο χωριό Κάψια , δίπλα στο ελατόδασος του Μαινάλου και συγκεκριμένα στο παραδοσιακό οινοποιείο Καλόγρη , που θα σας φέρει σε επαφή με τα καλύτερα κρασιά της Πελοποννήσου. Με πρωταγωνιστή τον ερυθρό οίνο με άρωμα φραγκοστάφυλλου. Αν πάλι είστε λάτρεις του rafting και του kanoe-kayak τότε πρέπει οπωσδήποτε να επισκεφτείτε την Καρύταινα και να εξερευνήσετε τα μυστικά των ποταμών Λούσιου και του Αλφειού.

Το μεγαλύτερο μέρος του νομού είναι ορεινό με μεγαλύτερους ορεινούς όγκους το Μαίναλο με υψόμετρο 1981 μέτρα, που στην κορυφή του λειτουργεί χιονοδρομικό κέντρο (Οστρακίνα), ο Πάρνωνας και το Αρτεμίσιο. Μεγάλες πεδινές εκτάσεις είναι το οροπέδιο της Τρίπολης και το λεκανοπέδιο της Μεγαλόπολης. Ο Αλφειός ποταμός  αλλά και ο Λάδωνας με τον Ερύμανθο ακόμα και ο Λούσιος συμβάλλουν  τα μέγιστα στην οικονομία του νομού.  Η λίμνη Τάκα είναι ένας σπουδαίος υδροβιότοπος, δίνοντας  τη δυνατότητα στους κατοίκους  των γειτονικών περιοχών να αρδεύουν τα κτήματά τους, ενώ η λίμνη του Μουστού αποτελεί ένα σημαντικό καταφύγιο αγρίων πτηνών στην περιοχή. Η τεχνητή λίμνη του Λάδωνα είναι πολύ σημαντική γιατί με τα νερά της κινείται το υδροηλεκτρικό εργοστάσιο και αρδεύεται ολόκληρη η κοιλάδα. Οι δαντελωτές ακτές της Κυνουρίας με τα πεντακάθαρα νερά και τις ομορφιές της φύσης, είναι πόλος έλξης τουριστών για το καλοκαίρι. Οι σύγχρονες Ιαματικές πηγές των Λουτρών του Δήμου Ηραίας φιλοξενούν κάθε χρόνο μερικές εκατοντάδες λουομένων.

Τι μπορείτε να επισκεφτείτε ακόμα?

Τα δυο μεγάλα εργοστάσια παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος,  το υδροηλεκτρικό του Λάδωνα και το θερμοηλεκτρικό της Μεγαλόπολης. Το υπέδαφος είναι πλούσιο σε λιγνίτη (λεκάνη Μεγαλόπολης),  και μάρμαρο (Βυτίνα, Κάψια, Πάρνωνας).

Επιπλέον μπορείτε να επισκεφτείτε και τα μέρη στα οποία δεσπόζουν οι αρχαιολογικοί θησαυροί της Αρκαδίας.

Αυτά είναι : Η Λυκόσουρα (ναός της Δέσποινας), Ο Αρκαδικός Ορχομενός (αρχαίο θέατρο), η Τεγέα (Αλέα Αθηνά), Καμενίτσα (νεολιθικός οικισμός), Αγιωργήτικα (μεταλλουργική βιομηχανία της προϊστορικής αρχαιότητας), Παλαιόκαστρο Γορτυνίας (Μυκηναϊκό νεκροταφείο), Μεγαλόπολη (θέατρο), Δολιανά (έπαυλη Ηρώδου του Αττικού), Αρχαία Γόρτυς (ναός του Ασκληπιού), Αρχαία Θησόα (τείχη), Νεστάνη (Φιλίππιος πηγή), Αρχαία Μαντινεία (τείχη-θέατρο), και άλλα.

Ακόμα στην Αρκαδία θα συναντήσετε και πολλά μοναστήρια. Μερικά απ’ αυτά είναι:

Ι. Μ. Αιμυαλών, στη Δημητσάνα ,Ι. Μ. Βαρσών, στο Λουκά ,Ι. Μ. Γοργοεπηκόου, στη Νεστάνη ,Ι. Μ. Ελώνης, στο Λεωνίδιο ,Ι. Μ. Επάνω Χρέπας, στο Περθώρι ,Ι. Μ. Κανδήλας, στην Κανδήλα ,Ι. Μ. Κερνίτσης , στη Νυμφασία ,Ι. Μ. Λουκούς, στα Δολιανά ,Ι. Μ. Παναγιάς Αμπελακίων, στο Δήμο Ανατολικής Φαλαισίας ,Ι. Μ. Τιμίου Προδρόμου, στη Στεμνίτσα ,Ι. Μ. Φιλοσόφου, στη Δημητσάνα και άλλες.

Επίσης μην αφήσετε να σας ξεφύγουν και σημαντικές κωμοπόλεις της Πρωτεύουσας όπως είναι το Άστρος. Εδώ θα απολαύσετε τον καφέ σας κάτω από το ειδυλλιακό Κάστρο και μόλις λίγα μέτρα απόσταση η παραλία που σας περιμένει να βουτήξετε. Στη συνέχεια ,κατευθυνθείτε προς το Λεωνίδιο όπου μπορείτε να δοκιμάσετε τις περίφημες τσακώνικες μελιτζάνες και τα σταρένια παξιμάδια από τους παραδοσιακούς φούρνους. Μην παραλείψετε να επισκεφτείτε και τις υπόλοιπες κωμοπόλεις της πρωτεύουσας όπως η Βυτίνα (Μπορεί κανείς να φτάσει στη Βυτίνα μέσω Αλωνίσταινας, διασχίζοντας το Μαίναλο. Η διαδρομή γίνεται μέσα από ένα μαγευτικό τοπίο με φυσικές ομορφιές, όπου σε συντροφεύουν έλατα και κέδρα. Ο δρόμος βέβαια είναι επαρχιακός και με αρκετές στροφές) , η Δημητσάνα (Από Τρίπολη παίρνετε το δρόμο για Δημητσάνα μέσω Μαινάλου. Αφού περάσετε το Χρυσοβίτσι θα φτάσετε στη Στεμνίτσα μέσα από μια όμορφη διαδρομή ανάμεσα σε έλατα. Ο δρόμος βέβαια δεν είναι για μεγάλες ταχύτητες. Δεκάξι χιλιόμετρα μετά τη Στεμνίτσα συναντάτε την ιστορική Δημητσάνα με το κρυφό σχολειό και τους μπαρουτόμυλους) , τα Λαγκάδια , το Λεβίδι ( Το Λεβίδι είναι επί της Ε.Ο. Τρίπολης-Πύργου και Τρίπολης Πάτρας και απέχει 25 χιλ. από την πρωτεύουσα του νομού), η Μεγαλόπολη και τα Τρόπαια. Η αρχιτεκτονική των παραδοσιακών οικισμών είναι περίφημη. Τα Λαγκάδια, η Δημητσάνα, η Καστάνιτσα, ο Βλόγγος, η Στεμνίτσα είναι μερικοί από τους αντιπροσωπευτικούς οικισμούς.

Αξιοζήλευτα είναι και τα χωριά του Δήμου Βαλτετσίου(19 στο σύνολο) που απέχουν λίγα χιλιόμετρα από την Τρίπολη και τα συναντάμε στο (παλιό) δρόμο που κατευθυνόμαστε για Μεγαλόπολη. Κάποια από τα οποία είναι ιστορικής σημασίας όπως το Βαλτέτσι (Μάχη Βαλτετσίου). Εδώ, ο επισκέπτης ανηφορίζοντας για το χωριό θα θαυμάσει κοπάδια άγριων άλογων που υπάρχουν στην περιοχή. Φτάνοντας στο χωριό θα συναντήσει το χτιστό υδραγωγείο καθώς και την εκκλησία στην πλατεία του χωριού η οποία χτίστηκε από τον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη, μετά την επανάσταση , προς τιμήν της. Τα μάρμαρα που χρησιμοποιήθηκαν για να χτιστεί ήταν παρμένα από το Αρχαίο Ιερό της Αθηνάς της Σωτήρας. Επίσης , ο επισκέπτης θα μπορέσει να θαυμάσει την Λαογραφική Συλλογή που υπάρχει και στη συνέχεια, να πιει τον καφέ του στο Παραδοσιακό Καφενέ που βρίσκεται κάτω από τον αιωνόβιο πλάτανο της πλατείας.

Κατηφορίζοντας και φεύγοντας από το Βαλτέτσι λίγο πιο κάτω ο επισκέπτης θα δει το χωριό Δόριζα το οποίο είναι αμφιθεατρικά χτισμένο. Αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι στο κέντρο και στο πίσω μέρος της Εκκλησίας του Προδρόμου σώζεται ένα αιωνόβιο πουρνάρι που χρονολογείται από την εποχή που βρισκόταν ο Ιμπραήμ στην περιοχή.

Απέναντι , θα συναντήσουμε το χωριό Μάναρι . Θα χαζέψουμε την οχτάτοξη τρενογέφυρα , που θεωρείται η μεγαλύτερη όλων των λίθινων γεφυριών εκείνης της εποχής στην Ελλάδα. Την σχεδίασαν Γάλλοι σχεδιαστές  όμως το χτίσιμό της τελειοποιήθηκε από Έλληνες και Ιταλούς στο τέλος του 19ου αιώνα.

Λίγο πιο κάτω θα συναντήσουμε την Ασέα. Στην Κάτω Ασέα ( Κανδρέβα ) ,λέγεται ότι ξεκίνησε να ανοικοδομείται πριν από περίπου 5.000 χρόνια πάνω σε βαλτώδη τόπο. Θα δείτε αρκετά αρχαία που έχουν βρεθεί στην περιοχή και αν ρωτήσετε τους κατοίκους θα σας πουν και τον γνωστό μύθο για το πώς δημιουργήθηκε το χωριό. Στην Άνω Ασέα, γεννήθηκε και μεγάλωσε ο γνωστός ποιητής μας Νίκος Γκάτσος. Θα έχετε την ευκαιρία να δείτε και το σπίτι του γνωστού ποιητή.

Έπειτα βλέπουμε τις Αραχαμίτες. Το χωριό αυτό είναι γεμάτο από πλατάνια , ακακίες και καστανιές. Αφού απολαύσετε την φυσική ομορφιά του χωριού θα κατευθυνθείτε προς την Εκκλησία της Μεταμορφώσεως και θα διαπιστώσετε ότι στο δάπεδο υπάρχει 1 μορφή ενός νέου άνδρα ο οποίος είναι απόγονος κάποιου αρχαίου Ιερού από τον Πολίχνη Περαιθέων.

Δυτικά συναντάμε το Κεραστάρι. Το χωριό του ηθοποιού ,Γιάννη Μπέζου. Ο επισκέπτης θα μπορέσει να διανυκτερεύσει στον ξενώνα που υπάρχει στο χωριό. Την επομένη θα έχει την ευκαιρία να προσκυνήσει στην θαυματουργή Εκκλησία της Παναγίας της Τρηνωδούσας. Αξίζει , να μάθετε πως εδώ γεννήθηκε και ο Τάσος Μπαρδαβίλιας ο 1ος Έλληνας πιλότος που έπεσε στα Γιάννενα το 1940.

Χτισμένη σε μια πλαγιά της Τσεμπερούς συναντάμε την Μαρμαριά. Κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας το 1804 μια ομάδα κλεφτών συνέλαβε στο κοντινό γεφύρι της Νικολάκενας ( που δεν υπάρχει πλέον ) τον πρωτοσύγκελο των Γαργαλιάνων γεγονός που αποτελεί την αφορμή για το μεγάλο διωγμό των κλεφτών στα χρόνια που ακολούθησαν.

Επόμενος σταθμός το χωριό Αθήναιον ,παλαιότερα γνωστό και ως Αλύκα. Πήρε το όνομά του από τον ομώνυμο αρχαίο οικισμό που τοποθετείται στο ξωκλήσι του Αη-Γιώργη. Στο χωριό αυτό θα δείτε τα μνημεία που δεσπόζουν εκεί με τις επιγραφές των αδικοχαμένων του πολέμου. Αν ρωτήσετε τους κατοίκους θα έχουν να σας πουν πολλές ιστορίες για τον πόλεμο. Θα δείτε το σχολείο που υπάρχει και μέσα στο οποίο θα ανακαλύψετε ( ελάχιστα )παλιά αντικείμενα της εποχής. Θα ανάψετε ένα κεράκι στην Εκκλησία της Αγίας Τριάδας και θα απολαύσετε τον καφέ σας ρεμβάζοντας την πλούσια καταπράσινη βλάστηση με τα παιδιά να παίζουν ανέμελα στην παιδική χαρά που διαθέτει το χωριό.

Στους πρόποδες της Τσεμπερούς συναντάμε το Πάπαρη. Θα χαζέψετε τον Πύργο που υπάρχει εκεί και που χτίστηκε από τους Φράγκους σε ύψωμα για να ελέγχουν το οδικό δίκτυο της περιοχής. Σε αυτό το χωριό όμως θα συναντήσετε κάτι ασυνήθιστο. Η εκκλησία του Αγ. Νικολάου και η πλατεία του χωριού είναι κοινή.

Ανατολικά περνάμε στο χωριό Αγριακόνα. Εδώ , διασώζεται το Αγιογράφημα της εκκλησίας των Ταξιαρχών ,χτίσμα των Βυζαντινών χρόνων.

Παραμένουμε στα ανατολικά και συναντάμε τα χωριά Λιανού , Δάφνη ( Κοτρομπούκι) , Μανιάτη , και το Αμπελάκι ( Μπαρμπίτσα ) . Όλα μαζί μαρτυρούν ότι είναι αρχαιολογικά ευρήματα οικισμού και συγκεκριμένα του οικισμού Αυταία το οποίο οχυρώθηκε το 391 π.χ. από τους Σπαρτιάτες.

Επόμενο χωριό είναι ο Μαυρογιάννης. Στην έξοδο του οποίου θα δείτε ότι διασώζεται ο νερόμυλος του Μέργαρη. ( Παλιού φημισμένου οργανοπαίχτη της περιοχής).

Τέλος , περνάμε στο χωριό Καλτεζιές. Ένα χωριό αξιοζήλευτο διότι ο επισκέπτης μπορεί όχι μόνο να αγναντέψει τον Ταΰγετο μέσα από μία καταπράσινη κοιλάδα αλλά και να προσκυνήσει στο  ιστορικό μοναστήρι  που κάνει ξεχωριστό το χωριό . Την Μονή του Αγ. Νικολάου των Καλτεζών.

Αξίζει να επισκεφθείτε την Αρκαδία όχι μόνο για να απολαύσετε τα καταπράσινα μέρη της ή να γευτείτε τα παραδοσιακά της εδέσματα αλλά και να εξερευνήσετε την ιστορία αυτού του τόπου.

Καλό ταξίδι!!